Trước tiên trong gia đình trẻ vị thành niên cần có sự hướng dẫn đúng đắn của cha mẹ. Cuộc sống của thiếu niên đang trải qua những thay đổi về tâm sinh lý và bất an giữa nhiều nguồn thông tin trong cuộc sống. Trẻ bắt đầu tự đặc ra nhiều câu hỏi trong những vấn đề diễn ra hằng ngày cho bản thân mình và không có ai tốt hơn cha mẹ là người hướng dẫn con mình trên con đường khó khăn này. Ngoài ra, chính tại thời điểm này, trẻ vị thành niên hay bắt tay vào những trải nghiệm mới. Tất cả những trải nghiệm khiến trẻ thường không biết đi đâu để được tư vấn hoặc quyết định nào là tốt nhất. Đây chính là lúc cha mẹ cần hướng dẫn và tư vấn để giúp trẻ hiểu hơn từ những kinh nghiệm bản thân có được.

        Những vấn đề cha mẹ nên nói chuyện với con ở tuổi vị thành niên hiện nay, theo các chuyên gia về tâm lý thì trong xu thế xã hội hiện nay đối với vấn đề trẻ em nhất là trẻ em nữ thì trước tiên cha mẹ nói chuyện với con về tình dục và cách phỏng tránh xân hại tình dục. Vì vấn đề tình dục là một trong những vấn đề tạo ra nhiều nghi ngờ nhất và rất khó để trẻ có cách xử trí tốt nhất có thể khi đối mặt. Tuy nhiên, trong xã hội ngày nay, nói về tình dục với con không còn là điều cấm kỵ nữa. Hơn nữa, con sẽ đánh giá cao lời khuyên của cha mẹ hơn bạn bè. Tình dục là chủ đề sẽ xuất hiện trong các cuộc trò chuyện của con với bạn bè cùng trang lứa, hoặc con sẽ tìm hiểu trên truyền hình, Internet. Do vậy, điều cần thiết nhất là cha mẹ nên hướng dẫn con có cái nhìn đúng đắn hơn giữa rất nhiều những thông tin sai lệch, nhất là việc phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ là nữ giới cũng như nam giới.

        Cha mẹ nói chuyện với con về tình bạn Cha mẹ cần hướng dẫn trẻ xây dựng tình bạn tốt trên cơ sở bình đẳng tôn trọng, chân thành, cởi mở và lắng nghe ý kiến của nhau, cùng có trách nhiệm, nhìn nhận vấn đề theo xu hướng tích cực. Cha mẹ dạy con không xây dựng tình bạn trên động cơ vụ lợi, “kéo bè, kéo cánh” hoặc có xu hướng hoạt động đi ngược lại với giá trị đạo đức của gia đình và xã hội. Với kinh nghiệm của cha mẹ, sẽ rất tốt để nói với con những gì cha mẹ đã trải qua để có được những người bạn tri kỷ của mình.

Buổi tập huấn Đề án “Tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ - KHHGĐ cho vị thành niên/thanh niên” cho cộng tác viên tại huyện Kiên Lương. A. Thanh Dũng

          Cha mẹ nói chuyện với con về các giá trị đạo đức vì đây là chuẩn mực cơ bản nhất của một con người khi trưởng thành. Giáo dục đạo đức là việc làm cần duy trì cho con từ thời thơ ấu. Giáo dục những giá trị đúng đắn về đạo đức cho con là một trong những trách nhiệm quan trọng nhất của những người làm cha làm mẹ. Đây là một việc rất khó khăn vì đạo đức không phải là thứ mà các bậc phụ huynh có thể dạy cho con mình từ sách giáo khoa. Chỉ có kinh nghiệm và những lời khuyên kịp thời của cha mẹ trước hành vi, ứng xử của con mới có thể tạo ra giá trị đạo đức, cốt cách tốt ở con ngay từ khi còn trẻ. 

         Cha mẹ nói chuyện với con về tiền bạc, biết cách tiêu tiền, biết quý trọng giá trị đồng tiền, biết quản lý tiền bạc là những bài học, những thói quen tốt đóng vai trò vô cùng quan trọng để khi lớn lên trưởng thành, vững vàng, bản lĩnh hơn trong cuộc sống. Bên cạnh đó, cha mẹ nên dạy con cách tiết kiệm những số tiền con đang có từ cha mẹ cho. Không bao giờ là quá sớm để dạy con về những vấn đề này.

          Cùng với gia đình, cộng đồng xã hội ngành Dân số đang có các mô hình, dự án nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng sống về tình yêu, hôn nhân, tình bạn, mất cân bằng giới tính khi sinh, khám sức khỏe trước hôn nhân cũng như việc phòng chống có thai ngoài ý muốn cho vị thành niên/thanh niên tại các trường phổ thông trung học trong tỉnh. Mô hình “Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân” và Đề án “Tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ - KHHGĐ cho vị thành niên/thanh niên” là hoạt động của ngành dân số phối hợp cùng với các hoạt động truyên truyền phòng chống HIV của Ngành Giáo dục, Y tế, Tỉnh đoàn thông qua các hoạt động nói chuyện chuyên đề, tọa đàm, hội thảo, sân chơi thanh niên, hội thi được tổ chức thường xuyên tại các địa phương trong tỉnh, bình quân mỗi năm có trên 3.500 vị thành niên/thanh niên tham gia các hoạt động.

          Tại thành phố Hà Tiên, huyện Kiên Lương, Giang Thành sau khi được triển khai Đề án “Tăng cường tư vấn và cung cấp dịch vụ- KHHGĐ cho vị thành niên/thanh niên” trong những tháng hè năm 2019 đối tượng vị thành niên/thanh niên được ngành dân số quan tâm để tổ chức các hoạt động “truyền thông chuyên biệt” là nhóm vị thành niên/thanh niên không đi học, hoặc lao động tự do, con những gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Vì đây, là nhóm vị thành niên/thanh niên dễ bị tổn thương nhất do không được cung cấp các thông tin cũng như kiến thức để hoàn thiện tư duy trong cuộc sống. Để trẻ vị thành niên/thanh niên có những kiến thức để hoàn thiện nhân cách sống trong những năm còn ngồi trên ghế nhà trường cũng như đang lao động mưu sinh thì việc cộng đồng và gia đình cùng nổ lực chung tay tư vấn, giáo dục, chia sẽ kinh nghiệm sẽ giúp cho trẻ vị thành niên/thanh niên trở thành những công dân có ích cho gia đình và xã hội trong tương lai.                                                                                                                                                                                  Bài, ảnh. Thanh Dũng