Sau gần 10 năm thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác Dân số, đặc biệt là triển khai Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược Dân số và chăm sóc sức khỏe sinh sản Việt Nam giai đoạn 2011-2015 và 2016-2020 của tỉnh Kiên Giang, công tác dân số của tỉnh đạt những kết quả quan trọng: Nhận thức và thực hành của người dân về chính sách dân số đã có những chuyển biến tích cực; quy mô gia đình 2 con ngày càng được chấp nhận rộng rãi; tổng tỷ suất sinh của Kiên Giang đã tiệm cận mức sinh thay thế…đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác dân số của tỉnh còn một số khó khăn và thách thức, như: Xu thế giảm sinh trên địa bàn tỉnh chưa bền vững, chất lượng dân số chậm được cải thiện; mất cân bằng giới tính khi sinh mặc dù đã được kiểm soát nhưng vẫn còn ở mức cao; lợi thế của dân số vàng được quan tâm nhưng khai thác chưa hiệu quả; dân số của tỉnh đang bước vào gia đoạn già hóa nhưng chưa có giải pháp đồng bộ để thích ứng; đặc biệt, bộ máy tổ chức làm công tác dân số có nhiều biến động, nguồn lực đầu tư cho công tác dân số còn thấp, chưa tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ mới.
Từ những khó khăn, thách thức đặt ra cho công tác dân số của tỉnh Kiên Giang cần có một chương trình hành động thiết thực giải quyết những vấn đề còn tồn tại, những vấn đề mới phát sinh để thực hiện có hiệu quả chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1679/QĐ-Ttg ngày 21/11/2019.

Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang chuyển giao kỹ thuật sàng lọc chuẩn đoán bệnh tật ở trẻ sơ sinh cho y, bác sĩ tuyến cơ sở góp phần nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn tỉnh.

Về mục tiêu đưa nhanh mức sinh chung của toàn tỉnh về mức sinh thay thế, phấn đấu đến năm 2025 bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có từ 1,96-1,98 con, quy mô dân số dưới 1,8 triệu người; phấn đấu 50% số huyện, thành phố đạt mức sinh thay thế (2,0-2,1 con/phụ nữ).
Về mục tiêu nâng cao chất lượng dân số, phấn đấu đến năm 2025: 70% cặp nam, nữ được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; 50% phụ nữ mang thai được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất; 70% trẻ sơ sinh được tầm soát ít nhất 5 bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất; tuổi thọ trung bình của người dân Kiên Giang đạt 75 tuổi, trong đó thời gian sống khỏe mạnh là 67 năm; chỉ số phát triển con người (HDI) bằng với cả nước.
Phấn đấu đến năm 2025 phân bố dân số hợp lý, đảm bảo gắn với quốc phòng và an ninh, đưa tỷ lệ đô thị hóa lên trên 30%, đồng thời bố trí, sắp xếp dân cư hợp lý ở vùng biên giới, hải đảo và vùng đặc biệt khó khăn; đảm bảo người di cư được tiếp cận đầy đủ và công bằng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và các dịch vụ xã hội cơ bản.
Củng cố, vận hành, nâng cao chất lượng cơ sở dữ liệu điện tử về dân số. Đẩy mạnh lồng ghép các yếu tố dân số vào xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Phấn đấu đưa 100% dân số được đăng ký, quản lý trong hệ thống cơ sở dữ liệu dân cư thống nhất trên quy mô toàn quốc, đảm bảo dữ liệu chuyên ngành dân số được đưa vào sử dụng để xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế-xã hội của các ngành, lĩnh vực và địa phương.
Phát huy tối đa lợi thế cơ cấu dân số vàng, tạo động lực cho phát triển nhanh, bền vững của tỉnh. Hướng đến đạt mục tiêu cao hơn các chiến lược về giáo dục, đào tạo, việc làm, xuất khẩu lao động, thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài; xây dựng và thực hiện các chiến lược, chương trình về những lĩnh vực nên trên cho giai đoạn 2021-2025 với mục tiêu tăng tối đa số lượng việc làm, nâng cao tỷ lệ lao động qua đào tạo, cải thiện chất lượng việc làm; đồng thời thích ứng với già hòa dân số, đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
Để thực hiện các nội dung nâng cao chất lượng dân số Kiên Giang đến năm 2025, kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 của tỉnh cũng đã xác định một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, đó là: Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp; đẩy mạnh công tác truyền thông, vận động về dân số và phát triển; tổ chức thực hiện tốt các chính sách pháp luật về dân số đồng thời phát triển và nâng cao chất lượng các dịch vụ về dân số; đẩy mạnh nghiên cứu khoa khọc, hoàn thiện hệ thống thông tin, số liệu chuyên ngành dân số; đảm bảo nguồn lực, kiện toàn tổ chức bộ máy làm công tác các cấp, nhất là tuyến cơ sở./.

Tải kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030 của tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2021-2025 tại đây.

Bài và ảnh: Tuấn Nghĩa